Bemanian M, Ahmadi M. Elucidating a Conceptual Model for the Conservation of Qanats in Rural Landscapes: Insights from International Experiences and Documents. Naqshejahan 2025; 15 (2) :37-62
URL:
http://bsnt.modares.ac.ir/article-2-80417-fa.html
بمانیان محمدرضا، احمدی محسن. تبیین مدل مفهومی برای حفاظت از قناتها در منظر روستایی: با بهرهگیری از تجارب و اسناد بین المللی. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۴۰۴; ۱۵ (۲) :۳۷-۶۲
URL: http://bsnt.modares.ac.ir/article-۲-۸۰۴۱۷-fa.html
۱- استاد گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران ، bemanian@modares.ac.ir
۲- دانشجوی دکتری معماری منظر، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده: (۱۴۲ مشاهده)
اهداف: این پژوهش با هدف توسعه یک مدل مفهومی جامع برای حفاظت و توسعه پایدار قناتها انجام شده است. در این راستا، ابعاد کالبدی، زیستمحیطی، اقتصادی، فرهنگی-اجتماعی و مدیریتی این نظامهای آبی بررسی شدهاند. هدف نهایی ارائه چارچوبی کاربردی برای ادغام سیاستهای حفاظتی در برنامههای توسعه روستایی است.
روشها: روش تحقیق ترکیبی بوده و بر اساس مرور اسناد بینالمللی، مطالعات پیشین و تحلیل محتوای کیفی انجام شده است. سپس، بهمنظور اعتبارسنجی مدل مفهومی، از روش دلفی در دو دور متوالی با مشارکت خبرگان بهره گرفته شده است. تحلیل دادهها به تدوین چارچوبی جامع برای حفاظت و توسعه پایدار قناتها انجامیده است.
یافتهها: یافتههای پژوهش نشان میدهد که حفاظت از قناتها نیازمند رویکردی جامع و چندبُعدی است که شامل ابعاد ملموس (کالبدی، زیستمحیطی، اقتصادی) و ناملموس (فرهنگی-اجتماعی، مدیریتی، سیاستگذاری) میشود. روش دلفی بر اهمیت حفاظت فیزیکی، مدیریت پایدار منابع آب و توسعه گردشگری پایدار تأکید دارد. همچنین، مشارکت جوامع محلی، مستندسازی، سیاستگذاریهای حمایتی و تأمین مالی پایدار نقش کلیدی در حفاظت این ساختارها ایفا میکنند.
نتیجهگیری: نتیجه پژوهش، ارائه مدلی مفهومی با تأکید بر حفاظت فیزیکی، مدیریت منابع آب، گردشگری پایدار، مشارکت محلی و سیاستگذاری حمایتی است که میتواند به بهبود رویکردهای حفاظتی و توسعهای در روستاها کمک کند. تمرکز بر ابعاد عینی و ذهنی نقش قناتها در منظر روستایی، جنبه نوآورانه این پژوهش نسبت به مطالعات پیشین است.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
معماری کارا دریافت: 1404/12/15 | پذیرش: 1404/3/13 | انتشار: 1404/4/10