هیجان نخبه‌بینی دانش‌آموزان و بازتاب آن در کتاب‌های فارسی دورۀ متوسطۀ دوم | ||
| جستارهای زبانی | ||
| Article 6, Volume 14, Issue 6 - Serial Number 78, 1402, Pages 177-209 PDF (1.69 M) | ||
| Document Type: مقالات علمی پژوهشی | ||
| DOI: 10.29252/LRR.14.6.6 | ||
| Author | ||
| شیما ابراهیمی* | ||
| استادیار آموزش زبان فارسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران | ||
| Abstract | ||
| نهاد آموزش و پرورش نقش بسزایی در معرفی مؤلفه‌های فرهنگی دارد و کتاب‌های درسی در آگاهی‌بخشی نسبت به شخصیت‌ها و مشاهیر حائز اهمیت هستند. در پژوهش حاضر، میزان هیجان نخبه‌بینی دانش‌آموزان دورۀ متوسطۀ دوم و رضایتمندی آنان از چگونگی پرداختن به مشاهیر و نخبگان در کتاب‌های فارسی، مورد بررسی قرار گرفته است. این هیجان به میزان برانگیخته شدن هیجانات که هنگام دیدن یا شنیدن درمورد نخبگان در فرد ایجاد می‌شود، اشاره دارد و در دو سطح انفرادی و اجتماعی دارای ابعاد همگرایی و واگرایی مثبت/منفی است. از آن‌جایی‌که مشاهیر، شاعران و نویسندگان از عناصر تشکیل‌دهندۀ زبان فارسی و هویت ایرانیان هستند، نگارنده در پژوهش حاضر آنان را به‌عنوان شخصیت‌هایی برجسته درنظر گرفته و با استفاده از پرسش‌نامۀ هیجان نخبه‌بینی (Pishghadam et al., 2021)، به بررسی هیجان نخبه‌بینی 917 دانش‌آموز دختر و پسر (میانگین سنی 16.51 سال) دورۀ متوسطۀ دوم (پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم) در رشته‌های ادبیات و علوم انسانی، علوم تجربی و ریاضی‌فیزیک پرداخته است. نتایج آزمون تی نشان داد که هیجان نخبه‌بینی دختران در سطوح انفرادی و اجتماعی بالاتر از پسران است و آنان تمایل بیشتری به نخبگان و مشاهیر به‌ویژه مشاهیر خانم نشان دادند. آزمون تحلیل واریانس یک‌طرفه و مقایسۀ زوجی میان پایه‌های تحصیلی نشان داد که میزان هیجان نخبه‌بینی دانش‌آموزان پایۀ دهم از دو پایۀ دیگر بیشتر است و دانش‌آموزان رشتۀ ریاضی‌فیزیک هیجان نخبه‌بینی کم‌تری نسبت به دو رشتۀ دیگر دارند که به‌نظر می‌رسد به دلیل ماهیت رشتۀ تحصیلی آنان است. بررسی کیفی کتاب‌های فارسی این دوره نشان می‌دهد که میزان توجه به نخبگان و مشاهیر در حد ارائۀ اثری کوتاه از شاعران است که این امر با نیازهای نخبه‌بینی دانش‌آموزان هم‌راستا نیست و 76 درصد از دانش‌آموزان معتقدند توجهی به نخبگان و افراد برجسته در کتاب‌های فارسی نشده است و این مهم، لزوم بازنگری کتاب‌ها را بر مبنای نیازهای هیجان نخبه‌بینی دانش‌آموزان و زباهیجان‌های فرهنگی روشن می‌سازد. | ||
| Keywords | ||
| دورۀ متوسطۀ دوم; کتاب فارسی; نخبگان; هیجان نخبه‌بینی; همگرایی; واگرایی | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 173 PDF Download: 55 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,154 |
| Number of Articles | 24,478 |
| Article View | 10,449,267 |
| PDF Download | 5,929,617 |