خوانش معنایی افعال مرکب اصطلاحی در زبان فارسی | ||
| جستارهای زبانی | ||
| Article 5, Volume 14, Issue 6 - Serial Number 78, 1402, Pages 143-176 PDF (1.66 M) | ||
| Document Type: مقالات علمی پژوهشی | ||
| DOI: 10.29252/LRR.14.6.5 | ||
| Authors | ||
| مهدی سبزواری* 1; ذلیخا عظیم دخت2 | ||
| 1استادیار گروه زبان‌شناسی دانشگاه پیام‌نور، واحد تهران، تهران، ایران | ||
| 2دکتری زبان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| Abstract | ||
| پژوهش حاضر در تلاش است به تبیین خوانش معنایی افعال مرکب اصطلاحی در گونۀ گفتاری فارسی تهرانی بپردازد. در این راستا، ضمن معرفی اجمالی فرضیه‌های مطرح در مدل‌های غیرترکیبی، فرضیه‌ای جدید با عنوان فرضیۀ خوانش سه‌لایه‌ای پیشنهاد خواهد شد که فرایند خوانش افعال مرکب اصطلاحی را توصیف می کند. داده‌های پژوهش حاضر را 181 نمونه از افعال مرکب اصطلاحی در گونۀ گفتاری فارسی تهرانی تشکیل می‌دهند که از طریق ثبت میدانی و براساس شم زبانی پژوهشگران گردآوری شده‌اند. افعال مذکور تیره و ترکیب‌ناپذیرند و طبق فرضیۀ خوانش سه‌لایه‌ای، در لایۀ اول معنی حقیقی جزء غیرفعلی، سپس، در لایۀ دوم معنی مجازی جزء غیرفعلی و در لایۀ سوم معنی حقیقی جزء فعلی در مواردی همراه با توسیع معنایی تجمیع می‌شوند و درنهایت معنی اصطلاحی فعل مرکب را شکل می‌دهند. نتایج این بررسی حاکی از آن است که هستۀ معنایی فعل مرکب اصطلاحی، همان مفهوم حقیقی و کانونی جزء غیرفعلی است که مفهوم مجازی آن براساس هم‌نشینی با جزء فعلی فعال می‌شود و با تجمیع معنایی این دو، معنای نهایی و تیره و ترکیب‌ناپذیر مرکب اصطلاحی شکل می‌گیرد. علاوه‌بر این، نکته‌ای که در بررسی این دسته از افعال مرکب در گونۀ گفتاری نمایان می‌شود این است که قرار گرفتن جزء فعلی که نوعی ترکیب‌پذیری یا هم‌نشینی معنایی با جزء غیرفعلی ندارد، عامل فعال شدن معنای مجازی جزء غیرفعلی و درنهایت، شکل‌گیری معنی اصطلاحی می‌شود و این مسئله بیانگر اهمیت جزء فعلی در خوانش اصطلاحی این افعال است. ارائۀ فرضیۀ خوانش سه‌لایه‌ای برای افعال مرکب اصطلاحی دستاورد اصلی پژوهش حاضر است. | ||
| Keywords | ||
| افعال مرکب اصطلاحی; خوانش معنایی; فرضیۀ خوانش سه‌لایه‌ای; فارسی گفتاری | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 190 PDF Download: 73 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,154 |
| Number of Articles | 24,478 |
| Article View | 10,446,821 |
| PDF Download | 5,928,664 |