۱- دانشیار گروه زبان و ادبیات روسی، دانشکدۀ ادبیات، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران. ، shafaghi@atu.ac.ir
۲- دکتری زبانشناسی مقابلهای، عضو گروه زبانهای خارجی شورای بررسی متون پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و دبیر انجمن ایرانی زبان و ادبیات روسی، تهران، ایران
چکیده: (۳۵۳۰ مشاهده)
زبانشناسان روس کنشهای گفتاری «تعریف و تمجید»، «تایید»، «ستایش» و «تملق و چاپلوسی» را در زیر گروه اصلی «کنشهای گفتاری با ارزیابی مثبت گوینده از مخاطب» بررسی میکنند. در این کنشها، نیروی بیانی و یا لفظی بیشتر در سطح معنایی واقع میشود تا واژگانی. مرز تشخیص این مفاهیم با توجه به مولفههایی چون ویژگیهای محیط کلامی، فاکتورهای فرازبانی چون صداقت و راستگویی، صمیمیت، نیازمندی و وابستگی یک سوی گفتگو به سوی دیگر و یا استقلال او از این نیاز، ویژگیهای شخصیتی مخاطب دریافت کنندۀ کنشهای گفتاری دربردارندۀ ارزیابی مثبت و نیروی منظوری و تاثیری این کنشها روشن میشود. در شکلگیری و تمیز این تعریفها، تفاوت اندیشه و نگرش غرب و شرق نسبت به رفتار اجتماعی در واکنش به چنین کنشهایی بسیار مختلف است. در روسیه مبالغۀ بسیار به هنگام تعریف و تمجید را به تملق گویی تعبیر میکنند و آن را عملی ناپسند میشمارند. هر چند پارهای از فرمولهای تعریف و تمجید را میتوان مشخص و طبقهبندی کرد، اما این طبقهبندی، تمامی صورتهای کلامی تعریف و تمجید را به ویژه در فرهنگ کلامی ایرانی با تنوع بالایی که در گوناگونی موقعیتهای تعریف و تمجید داراست، دربرنمیگیرد. در خصوص تملق، امکان ارائۀ طبقهبندی و فهرستی از صورتهای بیانی در دو فرهنگ مورد بررسی ممکن نیست.
نوع مقاله:
مقالات علمی پژوهشی |
موضوع مقاله:
زبان شناسی تطبیقی انتشار: 1401/1/1