دوره ۱۳، شماره ۱ - ( ۱۴۰۲ )                   جلد ۱۳ شماره ۱ صفحات ۱۴۱-۱۲۳ | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.23224991.1402.13.1.6.3

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Naderi H, Hanachi P, Mazaherian H. A Framework for the Assessment Process of Contemporary Architectural Heritage and its Investigation in Iranian Heritage. Naqshejahan 2023; 13 (1) :123-141
URL: http://bsnt.modares.ac.ir/article-2-63992-fa.html
نادری هادی، حناچی پیروز، مظاهریان حامد. چهارچوب فرآیند ارزیابی میراث معماری معاصر و بررسی آن در آثار ایران. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۴۰۲; ۱۳ (۱) :۱۲۳-۱۴۱

URL: http://bsnt.modares.ac.ir/article-۲-۶۳۹۹۲-fa.html

چهارچوب فرآیند ارزیابی میراث معماری معاصر و بررسی آن در آثار ایران
هادی نادری۱ ، پیروز حناچی ۲، حامد مظاهریان۳
۱- دانشجوی دکتری دانشکده معماری، دانشکدگان هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
۲- استاد دانشکده معماری، دانشکدگان هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران ، pirouzhanachi@ut.ac.ir
۳- دانشیار دانشکده معماری، دانشکدگان هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده:   (۲۲۷۸ مشاهده)
اهداف: در حفاظت از آثار دارای اهمیت فرهنگی، شناسایی و ارزیابی گام پایه و به عبارتی نخستین گام در این عرصه به شمار می‌رود. با توجه به ویژگی‌های خاص میراث معماری معاصر، وجود چارچوب و مدلی برای فرآیند این ارزیابی ضروری و مؤثر می‌نماید. هدف از این پژوهش ارائه چارچوب پیشنهادی بر مبنای فعالیت‌ها، اسناد و پژوهش‌های انجام شده در این زمینه در بستر جهانی است.

روش‌ها: این پژوهش از روش توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر مطالعه کتابخانه‌ای و بر پایه استدلال منطقی شکل گرفته و در آن سه حوزه ثبت، شناسایی و ارزیابی آثار مدرن بررسی و چارچوب پیشنهادی بر پایه آن ارائه شده است.

یافته‌ها: در پژوهش حاضر، ضمن بررسی فعالیت‌ها و پژوهش‌های انجام شده، معیارهای مؤثر بر ثبت جهانی میراث معاصر حاصل از جنبش مدرن، چارچوب‌های شناسایی تماتیک تاریخی این آثار و روشی برای ارزیابی آثار و بناهای این دوران مورد بررسی قرار گرفته است. در پایان، بر پایه این موارد، مدل و چارچوب پیشنهادی فرآیند ارزیابی میراث معماری معاصر ارائه شده است. همچنین کاربرد آن در دامنه‌ای از آثار ایران بررسی شده است.

نتیجه‌گیری: وجود چارچوب فرآیند ارزیابی میراث معماری معاصر، امکان تدقیق و تسهیل در ارزیابی، شناسایی و ثبت این آثار را فراهم می‌آورد. چنین چارچوبی، با توجه به ماهیت معماری معاصر و اشتراکات آن در بستر جهانی، امکان تدوین در این بستر به عنوان چارچوبی کلی را داراست، ضمن اینکه لازم است قابلیت تطبیق و سازگاری با شرایط هر کشور یا منطقه را بر پایه ویژگی‌های تاریخی، فرهنگی و اجتماعی آن دارا باشد.
واژه‌های کلیدی: چارچوب، فرآیند ارزیابی، میراث معماری معاصر، میراث معماری مدرن، معاصرسازی، میراث فرهنگی
متن کامل [PDF 859 kb]   (۲۷۵۵ دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی کیفی | موضوع مقاله: معماری کارا
دریافت: 1401/9/12 | پذیرش: 1401/12/28 | انتشار: 1402/3/7
فهرست منابع
۱. اسماعیلی‌قشلاقی امیررضا، بمانیان محمدرضا. معیارهای اصالت و اعتبار آثار معماری معاصر (نمونۀ موردی: موزۀ هنرهای معاصر تهران). باغ نظر. ۱۴۰۰؛ ۱۸(۱۰۴): ۵-۱۶. [Article] [DOI]
۲. اسمعیلیان‌طوسی هدی، اعتصام ایرج. ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﻌﻤﺎری ﻣﯿﺮاث ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﮔﻮﻧﻪﺷﻨﺎﺳﯽ و دﺳﺘﻮرزﺑﺎن ﺷﮑﻞ ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ (ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻮردی ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪﻫﺎی ﻧﺴﺎﺟﯽ اﺻﻔﻬﺎن و یزد در دوره ﭘﻬﻠﻮی). نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۸؛ ۹ (۱) :۱۲-۱. [Article]
۳. افشاری نورمحمد، کلهرنیا بیژن، نوری سیدعلی. تحلیل کیفی بناهای عمومی معماری معاصر ایران در دورۀ پهلوی دوم با رویکردتکتونیک معماری. باغ نظر. ۱۳۹۹؛ ۱۷(۹۰): ۹۳-۱۱۰. [Article] [DOI]
۴. افشاری نورمحمد، کلهرنیا بیژن، نوری سیدعلی. خوانش تکتونیکی بناهای عمومی معماری معاصر ایران در دورۀ پهلوی اول (نمونۀ موردی: دبیرستان البرز، موزۀ ایران باستان، دانشکدۀ هنرهای زیبا، ساختمان شهرداری تبریز). باغ نظر. ۱۴۰۰؛ ۱۸(۱۰۵): ۶۱-۷۸. [Article] [DOI]
۵. بابایی سعید، خاک‌زند مهدی. زمینه‌گرایی در آثار معماران غیرایرانی در دوره ی پهلوی اول (مدرسه ی البرز و ایرانشهر). مطالعات معماری ایران. ۱۳۹۷؛ ۷(۱۴ ):۱۷۱-۱۸۹. [Article] [DOI]
۶. پرویزی الهام، مهدوی‌نژاد محمدجواد، بمانیان محمدرضا. بررسی نحوه کیفیت ورود فناوری در تاریخ معماری مدرن. معماری و شهرسازی آرمان شهر. ۱۳۹۴؛ ۸(۱۵): ۱-۱۴. [Article]
۷. ثبات‌ثانی ناصر. مقدمه‌ای بر برخی عوامل تأثیرگذار بر معماری معاصر ایران در فاصله‌ سال‌های ۱۳۲۰ تا ۱۳۵۷ ه.ش.. معماری و شهرسازی آرمان شهر. ۱۳۹۲؛ ۶(۱۱): ۴۹-۶۰. [Article]
۸. حسن‌پور ناصر، سلطان‌زاده حسین. عوامل پس‌زمینه تحولات معماری معاصر ایران در دوران پهلوی دوم و مقایسه تطبیقی آن با ترکیه. باغ نظر. ۱۳۹۵؛ ۱۳(۴۴): ۳۹-۵۲. [Article]
۹. حقیر سعید. سبک شناسی «آر – نوو» در معماری معاصر ایران. هنرهای زیبا. ۱۳۸۷؛-(۳۵):۶۳-۷۳. [Article]
۱۰. حق‌جو امیر، سلطان‌زاده حسین، تهرانی فرهاد، آیوازیان سیمون. گرایش‌ها و رویکردهای نظری معماری بناهای دولتی و حکومتی دوره پهلوی اول و دوم. مطالعات هنر اسلامی. ۱۳۹۸؛ ۱۵(۳۴): ۱۵۴-۱۷۰. [Article] [DOI]
۱۱. حمزه‌نژاد مهدی. گرجی فاطمه. تبارشناسی پارک‌های معاصر تهران و بررسی زمینه‌های شکل‌دهنده به آنها. باغ نظر. ۱۳۹۶؛ ۱۴(۵۵): ۲۹-۴۶. [Article]
۱۲. حناچی پیروز. عشرتی پرستو. واکاوی اصلی‌ترین چالش‌های مفهوم منظر فرهنگی با تکیه بر بازشناخت و تحلیل کارنامه هجده ساله این مفهوم در مرکز میراث جهانی یونسکو. نامه معماری و شهرسازی. ۱۳۹۰؛ ۴(۷): ۱۴۷-۱۶۳. [Article] [DOI]
۱۳. خجسته‌قمری محمدامین، سلطان‌زاده حسین. تأثیر معماری بناهای حکومتی و دولتی بر هویت شهر تبریز (۱۳۰۰ تا ۱۳۲۰ هـ.ش). فصلنامه مطالعات ملی. ۱۳۹۹؛ ۲۱(۸۳): ۱۲۳-۱۵۰. [Article] [DOI]
۱۴. خواجه‌سعید فرناز، بلیلان لیدا، ستارزاده داریوش. بررسی گونه‌های معنایی در منظر یادمانی معاصر (نمونه مطالعاتی: مناظر یادمانی صد ساله اخیر ایران). هویت شهر. ۱۴۰۱؛ ۵۶: ۴۴-۵۷. [Article] [DOI]
۱۵. ردپور سارا، مهدوی‌نژاد محمدجواد، دولت‌آبادی فریبرز. معاصرسازی مفهوم اصالت معنایی در معماری نمای شهری تهران (مطالعه موردی: نماهای دوره پهلوی اول و دوم). هویت شهر. ۱۴۰۱؛ ۱۶(۲): ۵-۱۶. [Article] [DOI]
۱۶. رضائی نعیمه، فرجی فرناز. ارزیابی نقش سازمان های غیردولتی در حفاظت از میراث معماری و شهری؛ مطالعه تطبیقی ایران و فرانسه. هویت شهر. ۱۳۹۷؛ ۱۲(۱): ۲۷-۳۶. [Article] [DOI]
۱۷. رضایی‌قهرودی صدیقه، مهدوی‌نژاد محمدجواد. بازخوانی و تطبیق معیارهای ارزش‌گذاری جهانی برای آثار میراث معماری ‌صنعتی. نشریه علمی مرمت و معماری ایران. ۱۳۹۸؛ ۹ (۱۷) : ۲۱-۳۸. [Article]
۱۸. ریاحی‌زاده مجید، فلامکی محمدمنصور، پورزرگر محمدرضا. خوانش نسبت تاریخ گرایی و مفهوم هویت در میراث معماری مدرن (۱۳۱۰-۱۳۲۰)؛ نمونه موردی: شهر تهران. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی . ۱۴۰۱؛ ۱۲ (۳) :۱-۲۱. [Article]
۱۹. ریاحی‌مقدم ساشا، طالبیان محمدحسن، محمدمرادی اصغر. واکاوی مؤلفه‌های مؤثر بر طبقه‌بندی آثار میراث معماری بر اساس رویکردها و سیاست‌های حفاظت در کشورهای اروپا. مطالعات معماری ایران. ۱۴۰۰؛ ۱۰(۲۰): ۲۱۳-۲۳۷. [Article] [DOI]
۲۰. زرکش افسانه. علل تأثیر معماری بناهای دولتی و عمومی بر معماری بناهای خصوصی در دوره پهلوی دوم. باغ نظر. ۱۳۹۱؛ ۹(۲۲): ۲۳-۳۴. [Article]
۲۱. ستوده شیرین، قبادیان وحید، مهدوی‌نژاد محمدجواد. حفاظت و بازآفرینی پتانسیل‌های میراث صنعتی (نمونه مطالعاتی: کارخانه ذوب آهن کرج). دو فصلنامه فضای زیست. ۱۴۰۱؛ ۲(۱): ۱۵۹-۱۸۱. [Article]
۲۲. سلطان‌زاده سمانه، یوسفی‌تذکر مسعود، رئیسی ایمان، کیانی‌هاشمی مصطفی. سیر اندیشه‌های معماران دوره پهلوی، کاربست تحلیل محتوا. مطالعات محیطی هفت‌حصار. ۱۳۹۹؛ ۸ (۳۲) :۷۱-۸۴. [Article] [DOI]
۲۳. شاه‌حسینی گلاره، مولایی محمدمهدی. ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻧﻘﺶ و ﺟﺎیگاه ﻣﯿﺮاث ﺻﻨﻌﺘﯽ در ارﺗﻘﺎی ویژﮔﯽﻫﺎی ﮐﯿﻔﯽ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺐ ﻣﺒﺎدی ورودی ﺷﻬﺮی (ﻣﻮرد ﭘﮋوﻫﯽ: ﮐﻮرهﻫﺎی آﺟﺮﭘﺰی ﻣﺒﺎدی ورودی ﺷﻬﺮ ﻫﻤﺪان). نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۸؛ ۹ (۱) :۲۲-۱۳. [Article]
۲۴. شایان حمیدرضا، معماردزفولی سجاد. بررسی تطبیقی رویکردهای معماری معاصر ایران بازشناسی نظریه در آثار سه نسل از معماران. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۳؛ ۴ (۲) :۱-۱۰. [Article]
۲۵. شریفی معراج، طالبیان محمدحسن. بازشناسی و تبیین ارزش‌های میراث راه‌آهن در نمونۀ راه‌آهن سراسری ایران. پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران، ۱۳۹۸؛ ۸(۱): ۷۵-۹۴. [Article] [DOI]
۲۶. شیرازی علی‌اصغر، یونسی میلاد. تاثیر ملی‌گرایی بر معماری بناهای حکومتی دوره پهلوی اول. مطالعات شهر ایرانی اسلامی. ۱۳۹۰؛۱(۴):۵۹-۶۹. [Article]
۲۷. صمدزاده‌یزدی سپیده، انصاری مجتبی، بمانیان محمدرضا. ارزیاﺑﯽ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﺎرﺑﺮی ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺮ ﭘﺎیداری ﻣﺤﯿﻄﯽ (ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻮردی: ﻣﯿﺮاث ﺻﻨﻌﺘﯽ ایران). نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۸؛ ۹ (۱) :۷۷-۶۷. [Article]
۲۸. فدایی‌نژاد سمیه، حناچی پیروز. بررسی و تبیین سیر تحول سیاست‌ها و برنامه‌های حفاظت از میراث فرهنگی، بازۀ زمانی سال ۱۳۵۷تا۱۳۹۱. مطالعات معماری ایران. ۱۴۰۰؛ ۳(۵): ۲۱-۳۷. [Article]
۲۹. فدایی‌نژاد سمیه، عشرتی پرستو. واکاوی مؤلفه‌های بازشناخت اصالت در حفاظت میراث فرهنگی. نشریه هنرهای زیبا-معماری و شهرسازی. ۱۳۹۳؛ ۱۹(۴): ۷۷-۸۶. [Article] [DOI]
۳۰. فرح‌بخش مرتضی، حناچی پیروز. تحلیل تاثیر راه‌آهن به عنوان میراث صنعتی در ایران. نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی. ۱۳۹۴؛ ۲۰(۴): ۳۳-۴۴. [Article] [DOI]
۳۱. فردانش فرزین. مدیریت و حفاظت میراث جهانی در آموزش دانشگاهی. صفه. ۱۳۹۳؛ ۲۴(۱): ۹۵-۹۹. [Article]
۳۲. فردپور سارا، دولت‌آبادی فریبرز، مهدوی‌نژاد محمدجواد. خوانش طرح‌واره نمای ساختمان‌های شهری معاصر تهران در دوره پهلوی اول و دوم. معماری و شهرسازی آرمان شهر. ۱۴۰۰؛ ۱۴(۳۵): ۱۴۹-۱۶۴. [Article] [DOI]
۳۳. قادربیگ‌زاده رضا، انصاری مجتبی، حبیبی فواد. تحلیلی جامعه‌شناختی و انتقادی از رابطۀ قدرت و فضا و بررسی نقش آن در شکل‌گیری معماری دورۀ پهلوی اول. باغ نظر. ۱۴۰۱؛ ۱۹(۱۰۷): ۵۷-۶۸. [Article] [DOI]
۳۴. قبادیان وحید. کیانی مصطفی. خاستگاه معماری مدرن در تهران (بررسی و شناخت اولین بنای سبک معماری مدرن در پایتخت کشور). نامه معماری و شهرسازی. ۱۳۹۲؛ ۶(۱۱): ۳۹-۵۸. [Article] [DOI]
۳۵. قنبری امیرعلی. میراث صنعتی در منظر شهر تاریخی؛ نقش کارخانه قند در منظر شهری ورامین. منظر. ۱۳۹۷؛ ۱۰(۴۳): ۲۶-۳۳. [Article] [DOI]
۳۶. کاراحمدی مهران، کیانی مصطفی، قاسمی‌سیچانی مریم. بررسی تطبیقی معماری مدارس ارامنه و میسیونرهای فرانسوی شهراصفهان در دوره معاصر از منظر تحولات تاریخی و سبکی. نشریه علمی مرمت و معماری ایران. ۱۳۹۷؛ ۸ (۱۵) :۱۵۴-۱۳۷. [Article]
۳۷. لفافچی مینو، دهباشی‌شریف مزین، اعتصام ایرج. ارائه مدل شاخصه‌های فرهنگی در ساختمان‌های اداری معاصر در شهر تهران با توجه به کاربرد تکنولوژی ( نمونه پژوهشی: ساختمان‌های اداری قبل و بعد از انقلاب ۱۳۵۷). تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. ۱۴۰۰؛ ۲۱ (۶۳) :۴۴۳-۴۶۴. [Article] [DOI]
۳۸. محمودی‌قوژدی محمدرضا، طالبیان محمدحسن، وطن‌دوست رسول. تبیین شکاف‌ها و عدم تعادل‌های فهرست میراث جهانی ایران. نامه معماری و شهرسازی. ۱۴۰۱؛ ۱۵(۳۷): ۱۲۱-۱۴۵. [Article] [DOI]
۳۹. مظاهریان حامد، شاه‌تیموری یلدا. رویکردهای جهانی به حضور ساختارهای جدید در زمینه تاریخی (بررسی نظریه ها و توافق‌نامه‌های بین‌المللی). نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۱؛ ۲ (۱) :۷-۱۸. [Article]
۴۰. معافی‌غفاری پریچهر، آیوازیان سیمون، خوانساری شیدا. تبیین تأثیر جریان هنری اکسپرسیونیسم اروپا بر معماری بناهای اداری-خدماتی ایران (با تأکید بر دورۀ پهلوی). باغ نظر. ۱۴۰۰؛ ۱۸(۱۰۵): ۱۹-۳۲. [Article] [DOI]
۴۱. مهدوی‌نژاد محمدجواد. گفتمان معماری سرآمد: الگویی برای نقد آثار معماری معاصر. هویت شهر. ۱۳۹۶؛ ۱۱(۲): ۵۳-۶۷. [Article]
۴۲. مهدوی‌نژاد محمدجواد، بمانیان محمدرضا، خاکسار ندا. هویت معماری؛ تبیین معنای هویت در دوره‌های پیشامدرن، مدرن و فرامدرن. هویت شهر. ۱۳۸۹؛ ۴(۷): ۱۱۳-۱۲۲. [Article]
۴۳. مهدوی‌نژاد محمدجواد، دیده‌بان محمد، بزاززاده حسن. میراث معماری معاصر و هویت صنعتی در محدوده های تاریخی (نمونه موردی: شهر دزفول). مطالعات شهر ایرانی اسلامی. ۱۳۹۴؛ ۶(۲۲) : ۴۱-۵۰. [Article]
۴۴. مهدوی‌نژاد محمدجواد، منصوری‌مجومرد پریناز. ورود جریان‌های نوگرا به معماری معاصر ایران. مطالعات شهر ایرانی اسلامی ۱۳۹۴؛ ۶(۲۱): ۱۹-۳۰. [Article]
۴۵. میرمظفری هدا، عبداله‌زاده‌طرف اکبر. بازشناسی اصول طراحی شهری میادین شکل گرفته در دوره پهلوی اول. باغ نظر. ۱۳۹۷؛ ۱۵(۶۱): ۲۵-۳۸. [Article] [DOI]
۴۶. میری‌نژاد سهیل. رمانتیسم در معماری معاصر ایران (با تاکید بر معماری دوره پهلوی دوم پس از سال ۱۳۳۲شمسی). نشریه هنرهای زیبا-معماری و شهرسازی. ۱۳۹۲؛ ۱۸(۱): ۹۱-۱۰۲. [Article] [DOI]
۴۷. ناری‌قمی مسعود. نقدی بر پژوهش‌های تفسیری‌تاریخی درخصوص معماری معاصر ایران، نمونۀ موردی: معماری دورۀ پهلوی اول. مطالعات معماری ایران. ۱۳۹۴؛ ۴(۷): ۹۳-۱۱۰. [Article]
۴۸. نژادابراهیمی احد، فرخی شهین، شب‌اهنگ مهسا. اﻟﮕﻮﺷﻨﺎﺳﯽ ﻣﻌﻤﺎری ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪﻫﺎی ﺻﻨﻌﺘﯽ ﭘﻬﻠﻮی اول در ﺗﺒﺮیز. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۸؛ ۹ (۱) :۳۳-۴۴. [Article]
۴۹. نظیری زهرا، فدائی‌نژاد بهرامجردی سمیه. گونه‌شناسی ارزش‌های میراث مدرن. نشریه هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی، ۱۴۰۱؛ ۲۷(۲): ۲۱-۳۲. [Article] [DOI]
۵۰. یاوری‌کلور معصومه، آیوازیان سیمون، فخارتهرانی فرهاد، ساعدسمیعی اصغر. تبیین تأثیر جریان‌های اجتماعی و سیاسی سال‌های ۱۳۰۰ تا ۱۳۵۷ بر شکل‌گیری یادمان‌های آرامگاهی ایران معاصر. باغ نظر. ۱۳۹۹؛ ۱۷(۸۹): ۵-۱۸. [Article] [DOI]
۵۱. یوسف‌نژاد سودابه، فلامکی محمدمنصور. تحلیل مسئلۀ حقیقت و زمان در حفاظت و مرمّت میراث فرهنگی. باغ نظر. ۱۳۹۷؛ ۱۵(۶۹): ۱۸-۵. [Article] [DOI]
52. DOR: 20.1001.1.17359562.1389.4.7.12.7
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.