دوره ۱۲، شماره ۳ - ( ۱۴۰۱ )                   جلد ۱۲ شماره ۳ صفحات ۷۸-۶۳ | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.23224991.1401.12.3.1.5

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Khatami S M. The Analysis of Buildings Façade’s Challenges and the Role of Effective Groups in its Formation in the City of Tehran. Naqshejahan 2022; 12 (3) :63-78
URL: http://bsnt.modares.ac.ir/article-2-59751-fa.html
خاتمی سیدمهدی. واکاوی چالش های هویت نماهای ساختمانی و نقش گروه‌های موثر در شکل‌گیری آن در شهر تهران. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۴۰۱; ۱۲ (۳) :۶۳-۷۸

URL: http://bsnt.modares.ac.ir/article-۲-۵۹۷۵۱-fa.html

واکاوی چالش های هویت نماهای ساختمانی و نقش گروه‌های موثر در شکل‌گیری آن در شهر تهران
سیدمهدی خاتمی
استادیار گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران ، s.khatami@modares.ac.ir
چکیده:   (۲۹۱۹ مشاهده)
اهداف: موضوع هویت نماهای شهری یکی از مهم­ترین مسائل شهرسازی در ایران است که نظیر آن در کشورهای اروپایی و آمریکایی کم­تر دیده می­شود. علی­رغم تبیین مسئله بحران هویت در نماهای شهری تهران در محافل نظری و مدیریتی، هم­چنان در عمل فاصله زیادی با نماهای مطلوب وجود دارد. در این راستا هدف پژوهش حاضر، شناسایی مهم­ترین­ گروه­های موثر در فرایند شکل­گیری هویت نماهای مسکونی در شهر تهران است.
روش ها: مقاله حاضر مبتنی بر مصاحبه با برخی صاحب نظران، بحثهای گروهی و مطالعات کتابخانه­ای است. از طریق مباحثه با برخی متخصصین در حوزه معماری و شهرسازی در دانشگاه­های مختلف تهران و نهادهای مدیریتی، عوامل و کنشگران اثرگذار بر هویت جداره­های شهری تهران شناسایی شد و نحوه اثرگذاری آن­ها تحلیل گردید.
یافته ها: براساس یافته­های پژوهش، چهار گروه شهروندان، سرمایه­گذاران، طراحان و  مدیریت شهری به عنوان ­ذی­نفوذان اصلی در فرایند شکل­گیری هویت نما شناسایی شدند و سهم هریک از آن­ها در ایجاد چالش­های هویتی در نماهای شهری تهران تشریح گردید.
نتیجه گیری: به منظور بهبود فرایند تولید نماهای با هویت می­توان برنامه و سیاست­هایی را متناسب با هر یک از چهار گروه ذکر شده تدوین نمود. افزایش آگاهی عمومی و فرهنگ­سازی اولین گام مهم در زمینه حل این چالش است. از دیگر چالش­های مهم عدم تناسب دستمزد و کار حرفه­ای به علت عدم تناسب بین عرضه و تقاضا در عرصه طراحی است. در حوزه مدیریت شهری نیز بی­توجهی به مباحث طراحی شهری مانند ترکیب توده و فضا از جمله مسائلی است که باید مورد بازنگری قرار گیرد.
واژه‌های کلیدی: نمای شهری، جداره شهری، نمای ساختمانی، هویت شهری، معماری معاصر، فناوری های نوین معماری، میراث معماری معاصر، شهرسازی، طراحی شهری
متن کامل [PDF 1003 kb]   (۳۰۷۴ دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: طراحی شهری
دریافت: 1400/12/2 | پذیرش: 1401/6/6 | انتشار: 1401/7/1
فهرست منابع
۱. آتشین‌بار محمد. تداوم هویت در منظر شهری. باغ نظر. ۱۳۸۸؛ ۶(۱۲): ۵۶-۴۵. [Article]
۲. اسماعیلی فاطمه، چاره‌جو فرزین، حوریجانی نسیم. تحلیل و ارزیابی جداره‌های شهری با تأکید بر زیبایی‌شناسی بصری، با استفاده از روش شبکه‌بندی (نمونۀ موردی: خیابان انقلاب سنندج). باغ نظر. ۱۳۹۹؛ ۱۷(۸۲): ۷۸-۶۵. [Article] [DOI]
۳. انصاری ثمینه، عندلیب علیرضا. الگویی نوین برای ارزیابی میزان مشارکتی بودن طرح ها، نمونه: محله خوب بخت. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۵؛۶(۱):۵-۱۷. [Article] [DOI]
۴. پرویزی الهام، مهدوی نژاد محمدجواد، بمانیان محمدرضا. بررسی نحوه کیفیت ورود فناوری در تاریخ معماری مدرن. معماری و شهرسازی آرمان شهر. ۱۳۹۴؛۸(۱۵):۱-۱۴. [Article]
۵. پندار هادی، رستگار ژاله سحر. تحلیل محتوا و بازنگری مصوبه «طراحی، پایش و اجرای نماهای شهر تهران» با تاکید بر مفاهیم رویه‌ای و محتوایی طراحی شهری. مدیریت شهری. ۱۴۰۰؛ ۲۰(۶۳): ۴۴-۲۳. [Article]
۶. پورجعفر علی، رنجبر احسان، خرمی علی. تببین مدل نوین کیفیت های طراحی شهری فضاهای شهری زیرزمینی. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۶; ۷ (۳) :۹۴-۷۹. [Article] [DOI]
۷. پورجعفر محمد رضا، تقوایی علی اکبر، معروفی سکینه. جایگاه فضاهای "مذهبی اسلامی" در طرح های توسعه شهری معاصر (بررسی طرح جامع تهران و طرح های تفصیلی ۵ منطقه از تهران). نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۱؛۲(۱):۳۰-۱۹.
۸. پورجعفر محمدرضا، تقوایی علی اکبر، معروفی سکینه. جایگاه فضاهای مذهبی اسلامی در طرح های توسعه شهری معاصر (بررسی طرح جامع تهران و طرحهای تفصیلی ۵ منطقه از تهران). نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۱؛۲(۱):۳۰-۱۹. [Article] [DOI]
۹. پورجعفر محمدرضا، جوهری فرخنده. جستاری در راستای تعیین معیارهای طراحی بدنه شهری با توجه به فرهنگ قوم ترکمن. معماری و شهرسازی آرمانشهر. ۱۳۹۲; ۶(۱۱): ۲۰۸-۱۹۵. [Article]
۱۰. پورجعفر محمدرضا، دهقانی فهیمه. نقش بازآفرینی مناظر فرهنگی بر ارتقای کیفیت زندگی شهروندی نمونه موردی: مجموعه زندیه شیراز. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۰؛۱(۱):۹۴-۸۱. [Article] [DOI]
۱۱. پورجعفر محمدرضا، نوفل سیدعلیرضا، کلبادی پارین. برررسی و ارزیابی شاخص های موثر در هویت شهری (نمونه موردی محله جلفا در شهر اصفهان). معماری و شهرسازی آرمانشهر. ۱۳۸۸؛ ۲(۳): ۶۹-۵۷. [Article]
۱۲. پورزرگر محمدرضا. چشم انداز پساکرونا و زندگی دوباره پایدار برای کارخانه قند و شکر کهریزک. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۴۰۰؛۱۱(۴):۹۵-۷۹. [Article] [DOI]
۱۳. تابان محسن، پورجعفر محمدرضا، بمانیان محمدرضا، حیدری شاهین. تأثیــر اقلیــم بر شکـل تـزیینــات معمـــاری با تکیه بر تحلیل میزان سایه اندازی خوون چینی های آجری بافت تاریخی دزفول. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۱؛۲(۲):۹۰-۷۹. [Article] [DOI]
۱۴. حبیب فرح، نادری سیدمجید، فروزانگهر حمیده. پرسمان تبعی در گفتمان کالبد شهر و هویت (کالبد شهر تابع هویت یا هویت تابع کالبد شهر؟). هویت شهر. ۱۳۸۷؛ ۲(۳): ۲۳-۱۳. [Article]
۱۵. حبیبی الهه، خاتمی سیدمهدی. تحلیل میزان هویتمندی نماهای شهری تهران (مورد پژوهی: خیابان شریعتی). مدیریت شهری. ۱۴۰۰؛ ۲۰(۶۵): ۲۸-۴۴. [Article]
۱۶. حجت عیسی. هویت انسان ساز، انسان هویت پرداز (تاملی در رابطه هویت و معماری). هنرهای زیبا. ۱۳۸۴؛ ۲۴: ۶۲-۵۵. [Article]
۱۷. حسن‌پور ناصر، سلطان‌زاده حسین. عوامل زمینه‌ای در تحولات معماری معاصر ایران در دوران پهلوی دوم و مطالعه تطبیقی با ترکیه. باغ نظر. ۲۰۱۷؛ ۱۳(۴۴): ۵۲-۳۹. [Article]
۱۸. خاتمی سیدمهدی، بوجاری پوریا، رنجبر احسان. آموزش طراحی شهری: واکاوی شیوه های آموزشی با تاکید بر چارچوب مسئولیت اجتماعی. گفتمان طراحی شهری؛ مروری بر ادبیات و نظریه‌های معاصر. ۱۴۰۰؛ ۲(۳): ۱۱۰-۸۹. [Article]
۱۹. خاتمی سیدمهدی، حیدریان علی، نجفی مرتضی، عدالت خواه دانیال. بررسی مصوبه برج-باغ بر فضای شهری (نمونه موردی منطقه ۱ شهرداری تهران محله ازگل). معماری‌شناسی. ۱۳۹۸؛ ۱۲: ۳۱-۲. [Article]
۲۰. خاک‌زند مهدی، محمدی مریم، جم فاطمه، آقابزرگی کوروش. شناسایی عوامل موثر بر طراحی بدنه‌های شهری با تأکید بر ابعاد زیبائی‌شناسی و زیست‌محیطی (نمونه‌ی‌‌ موردی: خیابان ولی‌عصر(عج)- شهر قشم). مطالعات شهری. ۱۳۹۳؛ ۳(۱۰): ۲۶-۱۵. [Article]
۲۱. دانش‌پور سیدعبدالهادی. درآمدی بر مفهوم و کارکرد هویت محیط انسان ساخت. باغ نظر. ۱۳۹۳؛ ۱(۱): ۷۰-۵۹. [Article]
۲۲. دنبلی سارا، کلانتری ‌خلیل‌آباد حسین، آقاصفری عارف. ﺑﺎزﺷﻨﺎﺳﯽ ﻣﻮﻟﻔﻪﻫﺎی هویت ﻣﻨﻈﺮ ﺷﻬﺮی در ﺷﻬﺮﻫﺎی ایرانی- اﺳﻼﻣﯽ، ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻮردی ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان. مجله نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۷؛ ۸(۴): ۲۳۰-۲۲۳. [Article] [DOI]
۲۳. دیبا داراب. مروری بر معماری معاصر جهان و مسأله هویت. هنرهای زیبا. ۱۳۷۴؛ ۱(۱): ۵۷-۴۶. [Article]
۲۴. ذوالفقاری طهرانی مهدیه، مهدوی نژاد محمدجواد، منصوری بهروز، انصاری مجتبی. (۱۴۰۱). توسعه زیست‌ سازگار در جغرافیای دارای میراث طبیعی؛ نمونه مطالعاتی: روستای گردشگری ابیانه. پژوهشهای جغرافیای انسانی. ۵۴(۲):۴۷۹-۴۹۸. [Article] [DOI]
۲۵. سیادتان سعیدرضا، پورجعفر محمدرضا. آزمون کاربرد گراف توجیهی در معماری ایرانی-اسلامی؛ نمونه های موردی: خانۀ رسولیان یزد، خان های در ماسوله. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۳؛۴(۳):۳۹-۲۷. [Article] [DOI]
۲۶. سیدیان سیدعلی، علی‌نیا سعید، حیدرنتاج وحید. گونه‌شناسی بافت نمای شهری (با رویکرد شکلی) (نمونه موردی میدان امام خمینی(ره) تهران). باغ نظر. ۱۳۹۶؛ ۱۴(۵۳): ۳۲-۱۵. [Article]
۲۷. شاکری موسی، بمانیان محمدرضا، انصاری مجتبی. ﺗﺠﻠﯽ ذﮐﺮ در ﻓﻀﺎی ﻣﻌﻤﺎری اﺳﻼﻣﯽ- ایرانی از ﻃﺮیق ﺑﺸﺎرت و اﻧﺬار؛ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻮردی: ﻣﺴﺎﺟﺪ ﻣﻌﻤﺎری اﺳﻼﻣﯽ ایران. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۷؛۸ (۲):۷۹-۷۱. [Article] [DOI]
۲۸. شعوری محمد، نوعهدی رضا. راه های تامین درآمد پایدار برای شهرداری ها در ایران. جغرافیا و روابط انسانی. ۱۳۹۷؛ ۱(۳): ۳۳۴-۳۲۵. [Article] [DOI]
۲۹. طلایی مریم، انصاری مجتبی، درجوار، فاطمه. نقش تزیینات در بازیابی هویت ایرانی-اسلامی نماهای شهری. مطالعه موردی: محورهای تاریخی بالا و پایین خیابان مشهد. آرمانشهر. ۱۳۹۹؛ ۱۲(۲۹): ۱۱۲-۹۹. [Article] [DOI]
۳۰. عفیفی وحیده، طلایی مریم، فهیمی‌فر اصغر. بررسی تزیینات جداره های ارزشمند تاریخی با هدف الگویابی برای تداوم تزیینات معماری ایرانی-اسلامی در بدنه های شهری (مطالعات موردی: راسته بالا خیابان مشهد). مجله نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۷; ۸(۲): ۱۲۱-۱۱۱. [Article] [DOI]
۳۱. فردپور سارا، مهدوی نژاد دولت آبادی فریبرز، محمدجواد. معاصرسازی مفهوم اصالت معنایی در معماری نمای شهری تهران (مطالعه موردی: نماهای دوره پهلوی اول و دوم). هویت شهر. ۱۴۰۱؛۱۶(۲): ۵-۱۶. [Article] [DOI]
۳۲. فلاح حسین، اشرف گنجویی محمدعلی. هویت مکانیِ یک فضایِ شهری، ۱۳۸۴: ۸-۱. [Article]
۳۳. گنجی خیبری ابوالفضل، دیبا داراب، مهدوی نژاد محمد جواد، شاهچراغی آزاده. طراحی الگوریتمیک "پالکانه" برای افزایش بهره مندی از نور روز در ساختمان. معماری و شهرسازی آرمان شهر، ۱۳۹۴؛ ۸: ۳۵-۵۲.
۳۴. ماجدی حمید، فهیمی امیرحسین. طراحی هویت مند سکونت گاه های انسانی "رویکردی کل نگر در ارتباط با سکونت". معماری و شهرسازی ایران. ۱۳۹۰؛ ۲(۲): ۹۰-۸۳.
۳۵. متدین حشمت‌الله، حجتی ریحانه. نماهای مصنوعی؛ ظرفیت‌های هویت‌بخش در مدیریت سیمای شهرهای جدید. منظر. ۱۳۹۱؛ ۴(۲۰): ۷۰-۷۳. [Article]
۳۶. محمدی مریم. بازشناسی دلالت‌های معنایی انواع نما در انطباق با پاسخ عاطفی ناظران، نمونه خیابان شریعتی تهران. نامه معماری و شهرسازی، ۱۳۹۷؛ ۱۱(۲۱): ۵۸-۳۹. [Article] [DOI]
۳۷. مدقالچی لیلا، انصاری مجتبی، بمانیان محمدرضا، پورجعفر محمدرضا. تفکرِ تعقلّیِ شیعی و تأثیر آن در معماری منظر دوره صفویه. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۵؛۶(۲):۵۹-۴۸. [Article] [DOI]
۳۸. معروفی سکینه، تقوایی علی‌اکبر، پورجعفر محمدرضا. ارزیاﺑﯽ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻓﻀﺎﻫﺎی ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺑﺮ ویژﮔﯽ ﻫﺎی رﻓﺘﺎری ﺷﻬﺮوﻧﺪان ﺑﺎ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﻣﺴﺎﺟﺪ ﻣﻨﺘﺨﺐ ﺗﻬﺮان. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۷؛ ۸(۴):۲۱۱-۲۰۵. [Article] [DOI]
۳۹. موسوی سیدمصطفی، کریمیان‌بستانی مریم، حافظ رضازاده معصومه. تحلیل منابع تامین درآمد پایدار در راستای توسعه شهری(مطالعه موردی: شهر تهران). برنامه‌ریزی منطقه‌ای. ۱۴۰۰؛ ۱۱(۴۱): ۱۴۸-۱۳۵. [Article] [DOI]
۴۰. مهدوی نژاد محمدجواد. در جستجوی معماری سرآمد: ظرفیت های معماری معاصر ایران برای تبدیل به میراثی برای آینده. معماری و شهرسازی آرمان شهر. ۱۳۹۵؛۹(۱۷):۱۲۹-۱۳۸. [Article]
۴۱. مهدوی نژاد محمدجواد، ارباب مژگان، ارباب مریم. استفاده از الگوریتم ژنتیک در بهینه سازی چندهدفه لوورهای خارجی در ساختمان‌های اداری. نشریه علمی اندیشه معماری. ۱۳۹۸؛ ۳(۵): ۲۱۴-۲۳۵. [Article] [DOI]
۴۲. مهدوی نژاد محمدجواد، پورفتح‌الله مائده. فناوری‌های نورپردازی جدید و ارتقاء به حس تعلق (مطالعه موردی: ساختمان‌های تهران). پژوهش‌های جغرافیای انسانی. ۱۳۹۴؛ ۴۷(۱): ۱۴۲-۱۳۱. [Article]
۴۳. مهدوی نژاد محمدجواد، رفالیان غزل. کاربرد الگوی مقداری در همسازی معماری و سازه. معماری و شهرسازی ایران. ۱۳۹۰؛۲(۱):۶۱-۶۸. [Article] [DOI]
۴۴. مهدوی‌نژاد محمدجواد. گفتمان معماری سرآمد: الگویی برای نقد آثار معماری معاصر. هویت شهر. ۱۳۹۶؛۱۱(۲):۵۳-۶۷. [Article]
۴۵. میرمقتدایی مهتا. پیشنهاد روشی برای تحلیل «شخصیت» شهر. محیط شناسی، ۱۳۸۵؛ ۳۲(۳۹): ۱۴۰-۱۲۹. [Article] [DOI]
۴۶. میرمقتدایی مهتا. معیارهای شناخت و ارزیابی هویت کالبدی شهرها. هنرهای زیبا. ۱۳۸۳؛ ۱۹: ۳۸-۲۹. [Article]
۴۷. نصر طاهره. جایگاه «نشانه‌های شهری» در واکاوی مؤلفه‌های «هویت» و «فرهنگ» در سیمای شهر ایرانی (مطالعه موردی: بررسی سیمای شهر شیراز). هویت شهر. ۱۳۹۶؛ ۱۱(۲۹): ۲۸-۱۷. [Article]
۴۸. نصر طاهره، ماجدی حمید. نگاهی به مقوله هویت در شهرسازی. معماری و شهرسازی آرمانشهر. ۱۳۹۲؛ ۶(۱۱): ۲۷۷-۲۶۹. [Article]
۴۹. نقی‌زاده محمد، زمانی بهادر، کرمی اسلام. ملاحظات فرهنگی در شکل دهی به نماهای شهری با تکیه بر ساختار نماهای شهری ایرانی در دوران اسلامی. هویت شهر. ۱۳۸۹؛ ۵(۷): ۷۴-۶۱. [Article]
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.