دوره ۱۲، شماره ۱ - ( ۱۴۰۱ )                   جلد ۱۲ شماره ۱ صفحات ۱۴۵-۱۲۸ | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.23224991.1401.12.1.6.6

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Esmaeelzadeh P, Mokhtari Taleghani E, Asgharzadeh A. An Analysis of Wood Sloped Structures in Industrial Buildings of North of Iran Belonging to the Pahlavi Era. Naqshejahan 2022; 12 (1) :128-145
URL: http://bsnt.modares.ac.ir/article-2-59374-fa.html
اسماعیل زاده پریسا، مختاری طالقانی اسکندر، اصغرزاده علی. تحلیلی بر سازه های چوبی شیبدار در ساختمان‌های صنعتی شمال ایران مربوط به دوران پهلوی. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۴۰۱; ۱۲ (۱) :۱۲۸-۱۴۵

URL: http://bsnt.modares.ac.ir/article-۲-۵۹۳۷۴-fa.html

تحلیلی بر سازه های چوبی شیبدار در ساختمان‌های صنعتی شمال ایران مربوط به دوران پهلوی
پریسا اسماعیل زاده۱ ، اسکندر مختاری طالقانی ۲، علی اصغرزاده۳
۱- پژوهشگر دکترای معماری، گروه معماری، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران
۲- استادیار، گروه مرمت، دانشکده هنر و معماری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران ، eskandarmokhtari@yahoo.com
۳- استادیار گروه معماری، دانشکده فنی و مهندسی، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران
چکیده:   (۳۱۱۸ مشاهده)
اهداف: ورود معماران خارجی و بازگشت تحصیلکردگان ایرانی خارج از کشور، سبب ظهور شکل جدیدی از معماری شد. پوشش شیروانی  با سازه­ های خرپایی از رهاوردهای معماری این دوران است. در بسیاری از ساختمان­ ها و حتی برای پوشش بناهای صنعتی نیز به واسطه پوشاندن دهانه­ های بزرگ از خرپا استفاده شد. پژوهش حاضر سعی دارد به تفاوت سازه­ های خرپایی ایرانی و غیرایرانی در بناهای صنعتی بپردازد.

روش ها: گام اول پژوهش با اتکا به مطالعات کتابخانه­ ای و بازخوانی دوباره اسناد و متون برجای مانده، به نقد و بررسی موضوع می­ پردازد. در بخش دیگر از فرآیند پژوهش، بر پایه مشاهدات میدانی و عینی، شش نمونه از میان بناهای صنعتی اواخر قاجار و دوره پهلوی، منسوب به میراث مشترک ایران و آلمان، در دو استان گیلان و مازندران  انتخاب و تحلیل شده است.

یافته ها: از شش نمونه سازه شیب دار، دو مورد با خرپای ایرانی اجرا شده و در چهار نمونه دیگر خرپای غیرایرانی مورد استفاده قرار گرفته است. گروه اول تنها سازه­ های شیبدار محسوب می­ شوند (فقط ظاهر خرپا) و گروه دوم در دسته سازه­ های خرپایی­ هستند.

نتیجه گیری : بررسی دو گروه متفاوت از سازه­ های شیبدار در جریان تحقیق این مطلب را روشن کرد که خرپای ایرانی به لحاظ ترکیب قرارگیری اعضاء، برش چوب، اتصالات و توزیع نیروها، متفاوت از خرپای فرنگی است و آنچه ما در ایران خرپا می­ نامیم، تنها از جنبه شکلی مشابه خرپا هستند و به لحاظ سازه ­ای تفاوت­ های آشکاری را با یکدیگر دارند.
واژه‌های کلیدی: سقف شیروانی، سازه های چوبی شیبدار، معماری معاصر ایران، میراث معماری صنعتی، معماری صنعتی، میراث مشترک معماری ایران و آلمان، فناوری های نوین، پایداری
متن کامل [PDF 1926 kb]   (۳۳۱۴ دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: معماری اسلامی ایرانی پیشرو
دریافت: 1400/9/27 | پذیرش: 1401/1/6 | انتشار: 1401/1/6
فهرست منابع
۱. آقایی‌مهر معین، میرهاشمی‌نسب‌آستانه سیدصادق، دانشجو خسرو، خیاط زنجانی محمد. ﺗﻨﺎﻇﺮ ﺟﻠﻮهﻫﺎی ﻧﻮر در اﻧدیشهﻫﺎی ﺳﻬﺮوردی و ﻣﻌﻤﺎری دوره ﺻﻔﻮیه. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۷؛ ۸(۲):۱۳۱-۱۲۳. [Article] [DOI]
۲. اسمعیلیان طوسی هدی، اعتصام ایرج. تحلیل معماری میراث صنعتی با استفاده از روش ترکیبی گونه‌شناسی و دستورزبان شکل تحلیلی. نمونه موردی کارخانه‌های نساجی اصفهان و یزد در دوره پهلوی. نقش جهان- مطالعات نظری و فناوری‌های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۷؛ ۹(۱). ۱۲-۱. [Article]
۳. امیرکیایی سید مهدی، مفیدی شمیرانی سیدمجید، مهدوی نژاد محمدجواد، رئیس سمیعی محمدمهدی. بررسی میزان تطابق اصول واسازی با معماری بومی روستایی گیلان. مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه‌های انسانی. ۱۳۹۸؛ ۱۴(۲ )۳۹۳-۳۷۷. [Article]
۴. ایرانی شاد عارفه، حبیب فرح. پیوند دوباره با محله: معاصرسازی مکان مبنا و تغییرکاربری خانه های باارزش تهران. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۴۰۰؛ ۱۱(۲): ۱-۲۶. [Article] [DOI]
۵. پورجعفر محمدرضا، دهقانی فهیمه. نقش “بازآفرینی“ مناظر فرهنگی بر ارتقای کیفیت “زندگی شهروندی“ نمونه موردی: مجموعه زندیه شیراز. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۰؛۱(۱):۹۴-۸۱. [Article] [DOI]
۶. پورزرگر محمدرضا. چشم انداز پساکرونا و زندگی دوباره پایدار برای کارخانه قند و شکر کهریزک. نقش جهان- مطالعات نظری و فناوری‌های نوین معماری و شهرسازی. ۱۴۰۰؛ ۱۱(۴): ۹۵- ۷۹. [Article]
۷. حسن نژاد زمانه. عوامل مؤثر بر رشد صنایع نساجی مازندران در عصر پهلوی. پژوهش نامه تاریخ اجتماعی و اقتصادی. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ۱۳۹۳؛ ۳(۱): ۴۵-۲۹. [Article]
۸. حقیقت‌بین مهدی، بیداربخت نیلوفر. اﻓﺰایش ﻣﺴﺮتﺑﺨﺸﯽ در اﺣﯿﺎی ﻣﻨﺎﻇﺮ ﭘﺴﺎﺻﻨﻌﺖ. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۸؛۹(۱):۶۵-۵۵. [Article] [DOI]
۹. خاکپور مژگان. ساخت خانه‌های شیکیلی در گیلان. نشریه هنرهای زیبا. ۱۳۸۵؛ ۲۵(۲۵): ۵۴-۴۵. [Article]
۱۰. خاکپور مژگان. مسکن بومی در جوامع روستایی گیلان. نشریه هنرهای زیبا. ۱۳۸۴؛ ۲۲(۲۲): ۷۲-۶۳. [Article]
۱۱. خاکی قصر آزاده، انجم شعاع الهام، زمانیان سیده مهسا، پور مهدی قایم مقامی حسین. پیشینه سازه‌های چوبی با مصادیق مذهبی در روستاهای ایران به منظور توسعه بناهای مذهبی در روستاها. فصلنامه مسکن و محیط روستا. ۱۳۹۷؛ ۳۷(۱۶۳): ۱۴۸-۱۳۵. [Article]
۱۲. زهری سارا، طاهباز منصوره، تاثیر مصالح و روش‌های ساخت بومی بر کاهش مصرف انرژی در خانه‌های روستایی مناطق جلگه ای گیلان. علوم و تکنولوژی محیط زیست. ۱۳۹۹؛ ۲۲(۱): ۹۱-۱۰۰. [Article]
۱۳. سلطان زاده حسین. نقش جغرافیا و فرهنگ در شکل گیری بام در واحدهای مسکونی. پژوهش‌های جغرافیای انسانی. ۱۳۹۳؛۴۶ (۲): ۴۶۴-۴۴۹. https://jhgr.ut.ac.ir/article_۵۱۵۷۳.html [Article]
۱۴. شریف زادگان محمد حسین، نورایی همایون. بررسی تحولات صنعت و توسعه صنعتی در ایران به منظورآسیب شناسی توسعه صنعتی ایران. پژوهش نامه تاریخ اجتماعی و اقتصادی . پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. ۱۳۹۴؛ ۴(۱): ۶۰-۳۷ . [Article]
۱۵. طاهباز منصوره، جلیلیان شهربانو. شاخصه‌های همسازی با اقلیم در مسکن روستایی استان گیلان. مسکن و محیط روستا. ۱۳۹۰؛ ۳۰(۱۳۵): ۴۲-۲۳. [Article]
۱۶. علم محمدرضا، دشتی فرزانه، میرزایی بیژن. برنامه تجدد و نوسازی ایران در عصر رضاشاه پهلوی. تحقیقات تاریخ اجتماعی. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. ۱۳۹۳؛ ۴(۱): ۸۶-۶۱. [Article]
۱۷. فرجی کلجاهی فرناز، یلدایی مهدیه، نژاد ابراهیمی احد. روابط سیاسی فرهنگی ایران و آلمان و شکل گیری کارخانه‌های صنعتی تبریز از اواخر دوران قاجار تا پایان پهلوی اول. مطالعات تاریخ فرهنگی. پژوهش نامه انجمن ایرانی تاریخ ,۱۳۹۹؛ ۱۲(۴۵): ۱۵۷-۱۱۹. [Article]
۱۸. کتابی احسان، لشگری امیر. بررسی سفتی ساختار خرپاهای چوبی به روش عناصر محدود. فصلنامه علمی- پژوهشی تحقیقات چوب و کاغذ ایران,۱۳۹۶ ؛ ۳۲(۱): ۸۲-۶۹. [Article]
۱۹. گرجی مهلبانی یوسف، دانشور کیمیا. تأثیر اقلیم بر شکل گیری عناصر معماری سنتی گیلان. آرمانشهر. ۱۳۹۸؛ ۳(۴): ۱۴۵-۱۳۵. [Article]
۲۰. لطیفی محمد، دیبا داراب. داده کاوی ساختار فضایی مسکن بومی قاجار؛ نمونه موردی: خانه جنگجویان اصفهان. نقش جهان – مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۹؛۱۰(۳):۱۷۱-۱۶۳. [Article] [DOI]
۲۱. معقولی نادیا، احمدزاده معصومه. گونه شناسی مسکن روستایی شهرستان سواد کوه از نظر معماری و سازه. فصلنامه مسکن و محیط روستا. ۱۳۹۶؛ ۳۶(۱۶۰): ۱۰۲- ۸۷. [Article]
۲۲. مولائی محمد مهدی، سلیمانی رسول. رشد اقتصادی و توسعه شهری از طریق بازآفرینی خانه های ارزشمند تاریخی نمونه موردی: خانه های تاریخی شهر همدان. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۶؛۷(۳):۱۰۴-۹۵. [Article]
۲۳. میرزاحسینی مرتضی، سلطان زاده حسین، البرزی فریبا. نقش مهندسان آلمانی در معماری معاصر ایران )با تأکید بر دورۀ پهلوی اول بین سال های ۱۳۰۴ تا ۱۳۲۰). باغ نظر,۱۳۹۸ ؛ ۱۶(۷۵): ۷۰-۵۳. [Article]
۲۴. نژادابراهیمی احد، فرخی شهین، شب اهنگ مهسا. الگوشناسی معماری کارخانه های صنعتی پهلوی اول در تبریز. نقش جهان- مطالعات نظری و فناوری‌های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۷؛ ۹(۱): ۴۴-۳۳. [Article]
۲۵. وشمه علی، ترابی فارسانی سهیلا، جدیدی ناصر. نقش صنایع آلمانی در نوسازی صنایع ایران در دوره رضاشاه پهلوی. فصلنامه پژوهش نامه تاریخ. ۱۳۹۵؛ ۱۲(۴۵): ۱۶۸- ۱۴۷. [Article]
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.