تحلیل معنایی فعل «گفتن» در چارچوب نظریۀ معناشناسی قالبی: یک بررسی پیکره‌بنیاد | ||
| جستارهای زبانی | ||
| Article 3, Volume 10, Issue 4 - Serial Number 52, 1398, Pages 55-89 PDF (467.14 K) | ||
| Document Type: مقالات علمی پژوهشی | ||
| Authors | ||
| لیلا رحمتی نژاد1; سید مصطفی عاصی* 2; علی رضا قلی فامیان3; مسعود قیومی4 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبانشناسی همگانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات قم | ||
| 2استاد زبانشناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران | ||
| 3دانشیار زبانشناسی دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران. | ||
| 4استادیار زبانشناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران | ||
| Abstract | ||
| یکی از دستاوردهای مهم زبانشناسی شناختی، «نظریۀ معناشناسی قالبیِ» فیلمور (1982) است. این نظریه بیانگر اصلی مهم در معناشناسی شناختی است که بیان میکند معانی واژه‌ها درون نظامی از دانش درک می‌شوند که در تجربۀ اجتماعی و فرهنگی انسان ریشه دارد. درواقع، فیلمور در این نظریه درک معنای واژه‌ها را از طریق قالب‌هایی که هر واژه فرا می‌خواند، میسر می‌داند و «قالب‌های معنایی» را نمایانگر بخش‌های یک رویداد می‌داند که برای اتصال گروهی از کلمات به مجموعه‌ای از معانی بهکار می‌روند. از طرفی، افعال به‌عنوان مهم‌ترین ارکان زبان در بیشتر حالتها و اعمال یک رویداد حضور دارند و در تفسیر معنا نقش بسزایی ایفا می‌کنند. هدف پژوهش حاضر، ارائۀ تحلیل پیکره بنیاد و توصیفی برای شناسایی حوزه‌ها و قالب‌های معنایی فعل «گفتن» در زبان فارسی و ترسیم قالب اصلی آن در چارچوب نظریۀ معناشناسی قالبی و طرح تحقیقاتی فرهنگ‌نگاری «فریم‌نت» است. برای نیل به این هدف، با بهره‌گیری از فرهنگ‌ها، پیکره‌های معاصر فارسی و سامانۀ فریم‌نت 44 حوزه و قالب معنایی از فعل «گفتن» در زبان فارسی شناسایی شد. سپس، مفهوم «بر زبان آوردن و بیان کردن» به‌عنوان معنای اصلی و سرنمون این فعل تعیین و «انگارۀ شعاعیِ» آن برای نخستینبار ترسیم گردید. در نهایت، قالب اصلی این فعل با استفاده از اصول و مفاهیم مطرح در نظریۀ قالبی فیلمور ایجاد شد. | ||
| Keywords | ||
| واژههای کلیدی: نظریۀ معناشناسی قالبی; قالب معنایی; فریم‌نت; چندمعنایی; مقولۀ شعاعی | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 189 PDF Download: 75 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,154 |
| Number of Articles | 24,478 |
| Article View | 10,460,666 |
| PDF Download | 5,933,891 |